Geleceğin Enerji Kaynağı Rüzgar Gücü Olabilir Mi?…

      Rüzgardan enerji üretilmesi son zamanlarda dünyada çok sık konuşulan konulardan bir tanesidir. Rüzgardan enerji üretilebildiği gibi, güneşten, jeotermal, gelgit (dalgadan), nükleer olarak ve bilinen diğer enerji kaynakları yani termik santraller (doğalgaz, fuel-oil, taşkömürü linyit, motorin, jeotermal) hidroelektrik santrallerinden de elektrik üretimi yapılabilmektedir. Önümüzdeki yıllarda fotosentez yolu ile enerji üretimi çalışmaları gerekli teşviki alırsa iyi bir konuma gelme olasılığı yüksektir.

Rüzgar gücünden elektrik enerjisi üretilmesi son yılarda Dünya’da büyük yatırımlarla birlikte her geçen gün artmaya devam etmektedir. Bugün itibari ile Danimarka elektrik üretiminin %19 unu, İspanya ve Portekiz %13 ünü, Almanya %7 sini rüzgar gücünden gerçekleştirmektedir. Çalışmalar hükümetlerinde destekleriyle ve teşvikleriyle hergeçen gün artmaktadır. Rüzgar gücünden enerji üretimi çevreye herhangi bir zararı bulunmamakta ve sera gazı etkisi yaratmamaktadır. Rüzgarın gücünden, rüzgar türbinleri, yel değirmenleri, yelkenli gemiler vs… faydalanmış ve her geçen günde daha fazlasıyla yararlanılmaktadır.

Rüzgar enerjisinin kurulu gücü 2012 yılı başı itibari ile ülkemizde 1800 MW (megavat) a ulaşmıştır. Rüzgarın gücünü kullanarak enerji yönünden dışa bağımlılığı bir nebze azaltmaktadır. Gelecek vadeden bu enerji aynı zamanda çevre dostu, temiz ve doğada epeyce bulunması ayrı avantajlarındandır. Rüzgar enerjisi süreksiz olmamakla birlikte enerjinin depolanması konusunda dezavantajları vardır fakat hiç değilse rüzgarlı havalarda bu gücün boşa gitmesi önlenmiş olacaktır. Türkiye’ nin enerjideki genel kurulu kapasitesi 50.000 MW’ a (megavat) ulaşmıştır. Şuan itibari ile 49 adet rüzgar türbinü devrededir, 13 adet türbin ise inşaat aşamasındadır. Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından olan Rüzgar Enerjisinin (RES yani Rüzgar Enerji Santralleri) katkısı her geçen gün artmaktadır.

Rüzgar Türbini Çalışma Sistemi Nasıldır?

Türbin; bir akışkanın gücünü kullanarak dönme hareketi vasıtası ile hareketi Generatöre gönderip işe çeviren bir ekipmandır (Hareket enerjisi, elektrik enerjisine dönüştürülüyor). Akışkan Türbin kanatçıklarına çarpar ve kanatçıkların göbeğinde bulunan mil vasıtası ile mekanik işe dönüşür.

Üretilecek enerjinin miktarı rüzgarın hızına ve rüzgarı oluşturan hava kütlesine bağlıdır. Rotor kanatları rüzgarın etkisiyle dönmeye başlaması için oldukça yüksek bir yere monte edilmelidir. Kanatlar rüzgarın gücüyle dönmeye başlar, kanatların bağlı olduğu göbekte bulunan mil dönme hareketini dişli kutusuna iletir. Burada dişli kutusu bir aktarma görevi üslenmektedir yani 40-50 tur/dak da kanat dönerken generatörün hızı 1000-1500 tur/dak olmaktadır. Bundan dolayı kanat mili ile generatör arasına dişli kutusu konulmakta düşük devirden yüksek devirlere aktarım yapılabilmektedir. Bu sayede kinetik enerji elektrik enerjisine çevrilir. Kanat açıları otomatik olarak rüzgara göre ayarlanarak maksimum rüzgar gücü sağlanmaya çalışılır. Generatör elektriği üretir ve elektriği trafo ve şalt donanımına oradan da kablolar aracılığı ile elektrik hatlarına iletir.

Elektriğin devamlı aynı güçte üretilememesinin veya istenilen verimin sağlanamamasının çeşitli nedenleri bulunmaktadır. Bunlardan bazıları, rüzgarın hızının her zaman aynı olmaması, kanatçıklarda oluşan problemler, zamanla aşınmaların artması ve güçte azalmaların meydana gelmesi, bakımlarının düzgün yapılmaması, dişli kutusunun uygun seçilmemesi, Titreşimler, Türbinin Aerodinamik yapısının uygun olup olmaması, kanat sayıları, açı kontrol sistemlerinin durumu vs…

Rüzgar Türbinleri Türkiye’ de Nerede Bulunmaktadır?

Türkiye Rüzgar Atlası (REPA) incelendiğinde, Ege, Marmara ve Doğu Akdeniz bölgelerinde potansiyelin yüksek olduğu görülmüştür. Türkiye’de rüzgar türbinlerinin kurulu olduğu yerlerin başında İzmir, Manisa, Aydın, Tekirdağ, Edirne, Balıkesir, İstanbul, Çanakkale, Mersin, Osmaniye ve Hatay gelmektedir.

Rüzgar Türbini Parçaları Nelerden Oluşmaktadır?

Rüzgar Türbini ana bileşenleri olarak; Kule, Rotor Kanatları, Rotor Göbeği, Rotor Yatakları, Ana Mil, Ana Gövde, Dişli Kutusu, Generatör, Kanat Açı Kontrol Sistemi, Güç Konvertörü, Trafo, Fren Sistemi, Kaporta Muhafazası, Kablolar, Vidalar olarak gösterilebilir. Toplam maliyetin büyük kısmını Kule, Rotor Kanatları ve Dişli Kutusu oluşturmaktadır (Yaklaşık %61’ i).

 

Rüzgar Türbini Üretici Firmaları Hangileridir?

Rüzgar Türbini üretici firmaları Vestas, GE Energy, Gamesa, Enercon, Siemens Wind, Suzlon, REpower, Nordex olarak başı çekmektedirler. Rotor kanatları, Dişli kutuları, Generatörler, Kuleler, Kontrol Üniteleri yine bu firmalar veya belli başlı diğer firmalar tarafından üretilip bu firmalara tedarik sağlamaktadırlar.

Türbinlerin parçalarının büyük bir kısmı yurtdışından ithal edilmektedir. Türbinler için EPDK (Enerji Piyasası Denetleme Kurulu) ya lisans başvuruları yapılmakta ve incelemelerden ve değerlendirmelerden sonra uygun bulunanlara lisans verilip kuruluma başlanmaktadır.

Rüzgar Gücünden En Çok Hangi Ülkeler Yararlanmaktadır?

Çin, yaptığı yatırımlarla toplam kapasitesini 45 GW’a çıkartarak ABD ile aynı seviyeye gelmiştir. Almanya da rüzgardan enerji üretimi ihtiyacının %6 sını karşılamaktadır. İspanya, ABD, Danimarka, Birleşik Krallık, Hindistan, Hollanda, İtalya, Japonya ve Çin’dir. 2020 yılında dünyada elektrik üretiminin %12 sinin RES ten yani rüzgar enerji santrallerinden karşılanması öngörülmektedir.

Rüzgar Türbinü Maliyeti Ne Kadardır?

1MW kurumun için gerekli olan maliyet 1,2 Milyon Euro civarındadır

Maliyetleri Belirleyen Faktörler Şunlardır:

1)     Tesis Edilecek Arsa Maliyeti

2)     Kurulum Giderleri (Türbin, İşçilik, Alt Yapı, Şebeke Bağlantısı, Proje Yönetimi, Sigorta, Resmi Maliyetler vs..)

3)     İşletme Ve Bakım Maliyetleri (Türbin yaşlandıkça maliyeti de artmaktadır)

4)     Türbin Çalışma Ömrü

5)     İletim Maliyeti

6)     Kapasite Faktörü

7)     Diğer Maliyetler

Rüzgar Türbini Özellikleri/Faydaları Nelerdir?

Yenilenebilir bir enerji kaynağıdır

Çevreye hiçbir zararı yoktur, çevrecidir (karbon emisyonu sıfır dır)

Hava kirliliğini azaltır

Dış ülkelere bağımlılık azalır

İstihdam yaratarak işsizliğin azaltılmasını sağlar (işçilik, bakımlar)

Elektriğin götürülemediği uzak yerlerde büyük rahatlık sağlar ve maliyet düşer

 

 

Tags: rüzgar enerjisi, rüzgar gülü, rüzgar türbini, rüzgardan enerji üretimi

Category: Genel, Teknik Bilgiler