Konveyör Bantlar, Yapıştırılması ve Ekleme Çeşitleri…

| 05 Mayıs 2012 | 12 Replies

Konveyör bantlar (Conveyor Belt), çeşitli maddeleri  bir yerden bir yere taşımada kullanılan kauçuk esaslı vs.  ve kort bezli olarak üretilen transport (Taşıma, Nakil) malzemesidir. Konveyör Bantların çeşitli malzemelerden üretimleri yapılmaktadır, kauçuk esaslı bantlar, poliüretan bantlar, pvc bantlar, silikon bantlar olmak üzere çeşitleri bulunmaktadır. Kullanılacak olan yere göre bu bant çeşitlerinden herhangi birinin seçimi yapılır.

Konveyör bantlar birçok sektörde kullanılmaktadır, malzemelerin bir yerden bir yere taşınmasıyla ilgili en yaygın kullanılan transfer aracıdır.

Konveyör bantlar şu malzemeleri taşımaktadır:

Kömür, demir, kuvars, çimento, kum, çakıl, çamur, kil, silis, cüruf, cam kırığı, cam elyafı, demir cevheri (kalsine), demir cevheri atığı (pirit), deterjan, çikolata, kuru kauçuk, altın cevheri, 1500 C° pişirilmiş toprak (clenger), şeker pancarı (küspe), bor, gümüş, taş, gübre vs…

Konveyör bantlarının kullanıldığı sektörler ise:

1)     Termik Santralleri (Kömür, Curuf)

2)     Maden Ocakları (Kuvars, Çamur, Altın)

3)     Kireç Fabrikaları (Kil)

4)     Cam Fabrikaları (Kum, Cam Kırığı, Harman)

5)     Demir-Çelik Fabrikaları (Demir Cevheri)

6)     Çikolata Fabrikaları (Çikolata)

7)     Lastik Fabrikaları (Kauçuk)

8)     Deterjan Fabrikaları (Deterjan)

9)     Sülfat İşleme Tesisleri (Sülfat)

10)  Şeker Fabrikaları (Şeker Pancarı (küspe), Şeker)

11)  Eti Bor işletmeleri (Bor)

12)  Eti Gümüş İşletmeleri (Gümüş)

 

Konveyör Bant Tipleri

1) KARKASINA GÖRE BANTLAR (Tekstil Bantları, Çelik Bantlar)

2) KAPLAMASINA GÖRE BANTLAR (Aşınmaya Dayanıklı, Aleve Dayanıklı, Isıya Dayanıklı, Yağa Dayanıklı)

3) TIRMANMA AÇISINA GÖRE BANTLAR (Düz Yüzeyli Konveyör Bantları (20° ye kadar), İnce Profilli Bantlar (20°-35° arası), Çavuş Profilli Bantlar (35°-45° arası), Esnek Kenarlı Paletli Bantlar  (45°-60° arası), Sandviç Dizaynlı Bantlar  (60°-87° arası), Elevatör Bantları  (87°-90° arası))

 

 

Konveyör Bantları seçerken bazı hususlara dikkat etmemiz gerekmektedir bunlar:

1) Taşıyacağı Malzemeye Göre Çekme Mukavemeti

2) Taşıma Mesafesi

3) Çalışma Yerindeki Rutubet

4) Çalışma Sıcaklığı (Sıcağa veya Soğuğa Dayanım)

5) Darbe Etkisi

6) Aşındırıcı Malzeme

7) Malzemenin Bant’ a YapışmaDurumu

vb…

Bant Yapısı

Konveyör bant 2 kısımdan oluşmaktadır, bunlardan birincisi “KARKAS” denilen kısmı ve ikincisi kaplama “KAUÇUK” kısmıdır. KARKAS yapı yükü çeken kısımdır, kauçuk kısım ise bandın genel görüntüsünde olup dış etkilere maruz kalan kısmıdır. Bandın, kauçuk kısmı alt kat kalınlığı ve üst kat kalınlığı farklı olabilir. Yani Alt kat kalınlığı 2 mm, üst kat kalınlığı 4 veya 6 mm olabilir. Üst kat kalınlığında “Bant Sıyırıcısı” çalıştığından ve darbeler, aşınmalar (Abrassion) bu kısımda yoğunlaştığından üst  kat kalınlığı fazla olur. Bant seçerken mukavemet değerleri EP veya PP sınıfında seçeriz yani EP: çözgüleri polyester, atkıları polyamid olarak yapılan kort bezleridir (EP80, EP100, EP125, EP160, EP200, EP250, EP315, EP400). PP ise çözgü ve atkıları polyamid malzemeden üretilirler. Bu 2 sınıf arasında yükte uzama miktarları farklıdır.

Kaplama özellikleri; sertlik, sıcaklık dayanımı (Aleve ve Isıya), yağ dayanımı, yakıt dayanımı, solvent dayanımı, kimyasal dayanımı, fiziksel dayanımlarına göre çeşitlilik arz etmektedir. Bantlar az nem çekmelidir, darbelere dayanıklı olmalıdır. Kaplama TS 547 standardında olmalıdır. Kullanılan Kaplama; NR (Tabii), SBR (STYRENE-BUTADIENE), EPDM (ETHLENE – PROPLONE KAUÇUK), CR (NEOPRENE), IR (POLYSOPRENE), IIR (BUTYL), NBR, BR (POLYBUTADIENE) vb. çeşitlerde üretimleri yapılmaktadır.

KARKAS kısım; Polyester, Polyamid, Rayon, Pamuk, Aramid vb. tipinde üretilmektedir, bunlar kauçuğun iç kısmında bulunarak mukavemeti sağlar ve esas yükü bu KARKAS lar çeker. Bu Karkas tiplerinin yoğunlukları, erime noktası, kopma uzaması, ısıl büzülmesi, ısıl dirençleri, tenasitesi birbirlerinden farklıdır.

Konveyör bantlarda manyetik seperatör kullanılması bandın ömrünü olumlu yönden etkilemektedir. Manyetik seperatörler demir ve benzeri iletken malzemeleri tuttuğundan şut içerisine büyük demir parçaların kaçmasını önleyecek ve bandın yarılmasını, parçalanmasını önleyerek bandın ömrünü uzatacaktır.

Bir Konveyör Bant Siparişi Geçilirken:

1) Bandın Mukavemet Değeri (N/mm)

2) Bandın Eni (mm)

3) Bandın Boyu (mm)

4) Bandın Kalınlığı (mm)

5) Üst Kat Kalınlığı (mm)

6)) Alt Kat Kalınlığı (mm)

7) Kat Sayısı (Kord Bezi Sayısı)

8 ) Çalışma Sıcaklığı (C°)

9) Dedektör/Seperatör Varmı

10) Tambur Çapları (mm)

11) Taşıyacağı Malzeme

12) Bandın Saniyede Aldığı Yol (m/saniye)

13) Bantta Çalışan Sıyırıcı Durumu (Marka, Tip)

gibi bilgilere ihtiyaç duyulmaktadır.

 

Bantlar çalışma esnasında deformasyona, titreşime, toza, kire, aşınmalara, darbelere, bazı kimyasal veya fiziksel etkilere maruz kalırlar. Şutlardan dökülen malzeme banda darbeli bir şekilde çarpar ve bandın üst katında zamanla deformasyona yol açar. Aynı zamanda konveyördeki ruloların kitleme yapması, sıyırıcıların fazla baskı verilmesi, malzemenin banda batması, malzemenin kapalı bölgede yığılarak bandın dönmesi esnasında aşındırmaya çalışması, malzemenin banda yapışarak zamanla bantta aşınmalara yol açması gibi sonuçlar doğurmaktadır. Bundan dolayı bantların bakımlarının periyodik bir şekilde düzenli yapılması bandın ömrünün daha uzun ve randımanlı olmasını sağlamaktadır. Üst İstasyon ruloları (taşıyıcı rulolar), darbe ruloları, alt dönüş ruloları tamburlar devamlı kontrol edilmeli kitlenmiş rulolar kesinlikle değiştirilmelidir. Bantların kapalı alanlarında kullanılan yan silgilikleri (etek lastikleri) kesinlikle kort bezli ve sert bir lastik olmamalıdır ayrıca bu silgilik lastikleri banda aşırı basmamalı diğer türlü bandı aşındıracağı gibi  bandı kaydıracağı unutulmamalıdır.

Banda yükleme noktalarında (Şutlar vs.) mutlaka “Darbe Ruloları” kullanılmalı, belli mesafelerde kaymalara karşı bant merkezleyicileri (kaymayı toplayıcı) rulolar kullanılmalıdır.

Kuyruk tamburlarının altında V tipi vs. sıyırıcı kullanılmalı böylece yabancı cisimlerin tambura zarar vermesi önlenmelidir. Tambur kaplamaları zarar görmüş ise mümkün olan en kısa zamanda kaplamasının değiştirilmesi gerekmektedir. Kaplama yanlara açılı olacak şekilde yapılmalıdır.

Ağırlıklı gergi tamburu kullanılıyorsa ağırlık tamburuna yabancı cisim gitmesini önleyici parçalar kullanılmalıdır.

Kayan bandın sürtünmeden dolayı çelik aksamı aşındıracağı ve mukavemetini düşüreceği unutulmamalıdır. Kayan bant bir an önce ayarlanmalıdır. Bandın kaydığının kontrolleri için bant kaydı swiçleri takılmalı, tambur dönüşlerinin kontrolü için yine swiçler (RC) kullanılmalı ve doğabilecek problemlerde bandı durdurmalıdır. Bantların her iki kenarında güvenlik gereği ipli swiçler (rop switch) mutlaka takılmalı ve 3 ayda bir bu switchlerin çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir. Bantların tahrik tamburu taraflarında “Bakım Şalterleri” bulunmalıdır, herhangi bir işlem sırasında işletmeci ile görüşerek bantta iş yapılacaksa bu şalter indirilmeli, ipli switchler çekilmelidir. Şalter üzerinde” Bakım Var” yazısı asılmalı ve mutlaka izinli çalışılmalıdır. Motorlu Redüktörler bakımlar esnasında üzerleri temizlenmeli, tozdan ve kirden arındırılmalıdır, yapılacak bu işlem motorun ve redüktörün ısınmasını önleyecektir. Tek tek bütün ruloların dönüp dönmediği kontrol edilmelidir. Ruloların deforme olmuş lastik ringleri yenileri ile değiştirilmelidir. Yataklarda sorun olup olmadığı kontrol edilmelidir ve belli periyotlarda uygun bir gres ile yağlamaları yapılmalıdır (Yağlama Havalı Gres Pompaları ile yapılırsa daha randımanlı bir yağlama yapılmış olur).

Bantların kauçuk kısımları aşındığında veya delindiğinde, “Bant Tamir Reçineleri” (Poliüretan Reçine) kullanılmalıdır. Bu reçineler 2 parçadan oluşmakta olup kullanma esnasında birbirlerine karıştırılıp elde yoğrularak tamir görecek yere sıvanır ve sıvandığı yerin özelliklerinde dolgu malzemesi olarak kullanılmış olur. Böylece, delik olan yerler, aşınmış yerler bu yöntemle tamir edilmiş olmakta ve bandın daha uzun süre çalışması sağlanarak maliyet azaltılmaktadır.

Tahrik ve Kuyruk Tamburu kısımlarındaki Bant Sıyırıcıları haftada birkaç kez mutlaka kontrol edilmeli, sıyırıcı baskıları yeteri kadar verilmelidir. Sıyırıcı temizliği düzenli yapılmalı, aşınan uçlar zamanında değiştirilmelidir. Kontrol edilmeyen sıyırıcılar zamanla banda zarar vermekte olup bandın deformasyona uğramasında büyük etken olmaktadırlar.

Bantların 4-5 yıldan sonra performansları azalır ve mal kaçırmaya başlarlar, taşınan malzemeye göre de bandın değiştirilmesi veya aşınmış bandın kullanılmaya devam edilmesine karar verilmesi gerekmektedir. Eğer taşınan malzeme değerli ve günlük, haftalık, aylık, yıllık dökülme miktarları bandın değiştirilmesi masrafını misli misli geçiyorsa en kısa zamanda değiştirilmesi gerekmektedir bu şekilde maliyetlerde azaltılmış olmaktadır.

 

Konveyör Bantların Stoklanması

1) Bantlar ambarda depolanırken stabil bir sıcaklıkta depolanmalıdır.

2) Bantlar tahta veya plastik (yükü taşıyabilecek) tekerlerde/rulolarda sarılı bir vaziyette tutulmalıdır.

3) Bantlar devamlı aynı konumda tutulmamalı ayda bir 45 derece açıyla çevrilmeli ağırlık hep aynı noktaya verilmemelidir.

4) Depolama yeri (Ambar) Rutubet ortamından arındırılmalı, nemli ortamın banda zarar vereceği unutulmamalıdır.

5) Bantlar uzun süre ambarda bekletilmemelidir, bantta randıman/performans düşüklüğüne yol açabilir (Stoklama zamanı en fazla 1,5 seneyi aşmamalıdır)

6) Bantlar karanlık ortamda bekletilmelidir.

Bantların Yapıştırılması

Bantlar 2 şekilde yapıştırılır. Birincisi Soğuk ikincisi ise Sıcak yapıştırmadır (Bant Kaynak İşlemi). Soğuk yapıştırma ile sıcak yapıştırmada kat alma yani merdiven basamağı oluşturma aynı şekilde yapılır. Soğuk yapıştırmada yüzey iyi bir şekilde kimyasallarla temizlenerek taşlanır ve yapıştırıcı ile yapıştırılarak 3-5 saat bekletilir (SC2000, Nilos yapıştırıcılar) ve tam olarak yapışması beklenir (Yapıştırıcı iki bileşenden oluşur, yapıştırıcı ve sertleştiricisi).

Sıcak Yapıştırma Nasıl Yapılır? (Vulkanizasyon)

Çeşitli yöntemler olabilmekle birlikte aşağıda tekniklerden birisinin açıklaması verilmiştir.

1) Öncelikle Konveyör Bant üzerinde nerede Vulkanizasyon (Sıcak Yapıştırma) işleminin yapılacağı belirlenmelidir.

2) Yeni bant eski bandın kuyruk tarafına veya bandın çekilmesi daha uygun bir yere getirilir (Ağırlıklı gergi tamburu veya tahrik tamburu).

3) Yeni bant eski bandın üzerine civatalanır/perçinlenir.

4) Bant çevrilerek yeni bant eski bandın üzerine sarılır daha sonra kuyruk tamburu gergisi gevşetilir ve uygun bir yerde eski bant kesilerek çıkartılır.

5) Daha sonra yeni bant kuyruk tamburundan gerdirilir (Gerdirme, hazırlanan veya satın alınan özel aparatlarla, calaskar yardımı ile yapılır) ve yapıştırma cihazının konulacağı yerde ki rulolar sökülür.

6) Bant gerdirme işleminden sonra bandın özelliklerine göre aşağıdaki tabloya göre tek taraftan kat alma işlemi yapılmaya başlanır. Kat alma işlemi profesyonellik isteyen bir iş olmakla birlikte tecrübe ve pratiklik bu profesyonelliği zaman içerisinde arttırmaktadır. Kat alırken bir alttaki kort bezine zarar vermeden işlem yapılmalıdır, aksi taktirde bandın mukavemeti düşeceği gibi zaman içerisinde bandın kopma olasılığı yüksek olacaktır. Daha sonra ikinci ucun katı alınır. Kat alma işlemi, merdiven basamağı şeklinde örnek olarak 20′ şer cm aralıklarla (4 kat kord bezli bant için 3 basamak) yapılır ayrıca uç kısımlar açısal olarak açılarak daha sonra açılan bu kısımlar doldurulur. Basamaklar taşlanır, üzerine kimyasal sürülür ve ham kauçuk basamaklar üzerine serilir (Bant yapıştırmada en önemli işlemlerden birisi kat alma diğeri iyi bir şekilde presleyip ısıtmayı gerçekleştirmedir).

7) Kat alma işlemi bitirildikten sonra Vulkanizasyon işlemi için cihazın parçaları bandın üzerine konularak preslenir ve panosundan elektrik verilerek ısıtma işlemine başlanır. Sıcaklık yaklaşık 140 C dereceye geldiğinde ısıtma işlemi durdurulur ve bant yaklaşık yarım saat pres içerisinde bekletilir.

8 )  Hava vb. soğutma işlemi gerçekleştirilir.

9)  Sıcaklık 40-45 dereceye geldiğinde ekipmanlar sökülür, rulolar yerine takılır, gerdirme aparatları sökülür, varsa bant üstlerindeki tekneler yerlerine monte edilir, kuyruk tamburu gerdirilir, varsa yan silgilikler ayarlanır.

10) Bant döndürülür ve kayma varsa ayarlanır, yükte de test edilir, bant işletmeciye teslim edilir.

NOT: Yeni bant kesilirken eski bant uzunluğundan 2 -3 metre uzun kesilmelidir çünkü yeni bant çekildikten sonra kat alma işlemi yapılacağından ve kat alırken çıkabilecek problemlerden dolayı bant uzun tutulmalıdır. Vulkanizasyon cihazı çabuk ısınabilmeli, homojen ısıtma yapabilmeli, olabildiği ölçüde hafif olmalı, ısı kaybı az olmalı, termik kumandalı olmalı, termometreli olmalı, çabuk soğutma olanağı sağlanabilmelidir.

İster soğuk yapıştırma olsun ister sıcak yapıştırma burada dikkat edilecek en önemli hususlardan birisi bandın yamuk yapıştırılmaması ikincisi ise yapışmanın düzgün bir şekilde olmasının sağlanmasıdır. Eğer bant düzgün yapıştırılmazsa çalışma esnasında kayacaktır. Yapıştırma temiz bir ortamda ve temiz ellerle/ekipmanlarla yapılmalıdır.

NOT: Bant kat alma işleminde öndeki bandın mı yoksa arkada kalan bandın mı üst kısmının katının alınması önceliği önemlidir. Yani Tahrik tamburu tarafındaki bandın (hareket yönündeki bandın) altının katı alınmalı, arkada kalan bandın ise üst kısmının katının alınması gerekmektedir. Bunun amacı tahrik tamburu tarafında tamburun dönme yönüne göre yapıştırma yerinde bandın kalkmasının önlenmesidir.


 

Bant Ekleme

Bantlar koptuklarında Acil olarak eklenmesi gereken durumlarda, yarılmalar da geçici tamiratlar yapılmak suretiyle Ekleme yapılırlar. Bu eklemeler, kauçuk özelliğinde ekler veya çelik raptiyeler, mafsallı, perçinli, civatalı birleştirmeler vs. ile yapılmaktadır.

Bantlarda ekleme yapıldıktan sonra mutlaka sıyırıcı baskıları indirilmeli veya azaltılmalıdır. Sıyırıcılar aşağı indirilmezse metal kısım bandın her dönüşünde sıyırıcı ucuna gelecek ve zamanla büyük problemlere yol açabilecektir. Bant ekleme sistemleri sistemin kısa zamanda daha büyük zararlara uğramasını önlemekle birlikte, malzeme kaçırmalar artacak, tambur kaplamalarına zarar verebilecek, ruloların lastik ringlerinde daha fazla aşınmalara yol açabilecektir. Bundan dolayıdır ki tamir raptiyeleri sayısı arttıkça bandın değiştirilmesi gündeme gelecektir.

Ekleme malzemesi manyetik seperatöre takılmaması için tamir raptiyesi mıknatıslanma özelliği olmayan paslanmazdan seçilmelidir.

 

 

 

Rev2

 

Tags: , , , , , , , ,

Category: Teknik Bilgiler

About the Author ()

Comments (12)

Trackback URL | Comments RSS Feed

  1. Suat aksoy diyor ki:

    Merhaba
    1mm kalinligi olan 80cm genislik 10500cm uzunluktaki paslanmaz konveyorumuze silindirden kaymamasi icin kavucuk fitil yapistirmak için ve azda olsa konveyör dönüsunde esneyebilecek çok güçlü yapiştırıcı öneriniz varmidir
    Yardimci olurmusunuz lutfen
    Tesekkur ederim

  2. Muammer Özdoğan diyor ki:

    Band kat alma işlemini yapabilmeniz için profesyonel band soyma işlemi yapabileceğimiz aletleri nereden temin edebiliriz?Birde nilos soğuk yapıştırma kimyasallarını hangi oranda karıştırıp ayarlamamiz gerikor? Şimdiden teşekkürler.

    • admin bavci diyor ki:

      Bant kat açma aletleri firmalarını internette bulabilirsiniz. Nilos, SC4000 vs tarzı yapıştırıcıların üzerlerinde bu bilgiler yazmaktadır, yapıştırıcı + sertleştirici beraber satılmaktadır. 1 kutu yapıştırıcıya 1 ad sertleştirici dökülmektedir buna göre oranı yorumlayabilirsiniz (1000 gr ma 40 gr gibi, %4 yapar). Sürülecek olan yerin temizliği, yağsız olması, yüzey pürüzlülüğünün sağlanması gerekmektedir.

  3. Cevdet ÖZDEMİR diyor ki:

    Öncelikle sizlere çok teşekkür ediyoroum. İşim gereği biraz inceledim güzel olmuş. Benim emekliliğim doldu. Fakar K.P.S.den gelenler var öğrenmeleri biraz zaman alacak. Ne kadar anlatsamda pratik yapmak daha doğru bence. Sizin yazdıklarınızı alıp onlara anlatayım dedim kopyalanmıoyr. Emeğinize sağlık. Yollarsanız mail olarak minnettar kalırım. şimdiden çok çok teşeşkkür ederim.

    • admin bavci diyor ki:

      Cevdet Bey Merhaba,
      Yazılarımızı maalesef gönderemiyoruz, sitemizden print (çıktı) alıp anlatım yapabilir veya internete bağlı bir bilgisayardan, tv den, projeksiyon cihazından vb. web sitemizi açarak anlatımınızı gerçekleştirebilirsiniz. İyi günler dileriz.

  4. anonim diyor ki:

    Soğuk yapıştırma hakkında detaylı bilgiye nereden erişebilirim ? Bandın merkezini bulma yöntemleri, kat açma esnasında kullanılacak ölçüler vb.

  5. Hasan Elmas diyor ki:

    PU bandı krom sac levhaya yapıştırmayı düşünüyorum.. Umarım bir sıkıntı yaşamam. İmalata yönelik oldugu için atmaması gerekiyor.
    teşekkür ederim.

    • admin bavci diyor ki:

      Hasan bey biz size sadece öneri verebiliriz deneyip görmesi size ait olacaktır. Değişik firmaların başka yapıştırıcılarıda var sizin belirttiğiniz yeri görmeden yorum yapmakta zor. Ayrıca Loctite ve Würth firmalarının yapıştırmaya yönelik çok sağlam yapıştırıcılarıda bulunmaktadır bilginize

  6. Hasan Elmas diyor ki:

    PoliUretan serit bandı yine kendinden bir parca serit ile yapıştırmak icin nasıl bir ürün tavsiye edersiniz. Aynı sekilde bu bandı metale yapıştırmanın bir yolu var mıdır?Tesekkurler.

    • admin bavci diyor ki:

      SC 2000 veya NİLOS tarzı yapıştırıcıları deneyebilirsiniz. Burada dikkat etmeniz gereken yapıştırıcı ve sertleşticisinin oranlarını iyi ayarlamaktır.SC 2000 için sertleştirici oranı %4, NİLOS yapıştırıcı için sertleştirici oranı %7 dir zaten kullanım bilgilerini ürünün üzerinden görebilirsiniz. Çalışma ortamı +10 C ile +45 C derece arasında olmalı, yüzeyler temizlenmeli kir ve yağdan uzak tutulmalıdır. Önce bir yüzeye sürülür ve kuruyana kadar beklemek gerekmektedir, ikinci yüzeye sürüldüğünde yapışkan kıvama gelince yüzeyler birbiri ile arada hava kalmayacak şekiilde orta kısıma bastırılarak dışa doğru tokmaklanır.Arada hava kalmamalıdır bu kurallara uyulduğu taktirde yapışma çok daha randımanlı olacaktır.

  7. admin bavci diyor ki:

    http://www.teknikport.com‘ da “Güncel Yazılarımızı” takip etmek için yapmanız gereken sağ üst köşedeki mail aboneliği yazan kısma mail adresinizi yazarak “GÖNDER” butonuna basmak ve karşınıza gelen pencerede boş kutucuğa ekranda görünen harf/rakamları girerek “Complete Subscription Request” e tıklamak daha sonra E-postanıza “FeedBurner Email Subscriptions ” dan gelen maili açarak aktivasyon için gelen bağlantıyı tıklamaktır.

  8. admin bavci diyor ki:

    Araştırmak gerekmektedir…

Yorum Bırakın

Protected by Copyscape